شرايط صحت نماز آنهايي بودند که اگر هر کدام کم بود نماز باطل بود و اصل تکليف نماز از انسان ساقط نمي شد و در صورت عدم جبران ، مکلف عذاب مي گرديد و اما شرايط قبولي آنها بودند که اگر عمل داراي شرايط صحت و فاقد شرايط قبولي بود تکليف ساقط شده و عذاب نمي شد و اما داشتن پاداش مشروط به داشتن شرايط قبولي و پذيرش خداوند بود و اما شرايط کمال آنهايي است که در صورت نبود آنها نماز از ثواب و پاداش کمتري برخوردار مي باشد و اگر دارا باشد نماز بيشتر است .

اهميت شرايط کمال

خداوند بزرگ ، نماز را براي رشد و کمال بندگانش به صورتي و سيرتي زيبا تصوير فرموده است . نيت و اخلاص و حضور قلب روح نماز است ، اعمال ، بدن نماز ، و ارکان ، اعضاي اصليه ي آن است و بعضي ديگر اعضا ، عناصر کماليه ي آن . اخلاص و نيت در نماز جاري مجراي روح ، قيام و قعود ، جاري مجراي بدن ، رکوع و سجود جاري مجراي دست و سر ، تمام به جا آوردن رکوع و سجود و مراعات طمأنينه و نيکو انجام دادن برنامه ، جاري مجراي زيبايي اعضا و شکل و رنگ ، و اذکار و تسبيحات ، جاري مجراي گوش و چشم ، معرفت به مفاهيم بلند اذکار و حضور قلب ، جاري مجراي مشاعر و احساسات است .
فرض کن ، اگر مي خواستي غلامي را که هنوز به سن بلوغ نرسيده ، جهت خدمت نسبت به برنامه ي کريمانه به حضور سلطاني بزرگوار ببري چه غلامي را انتخاب مي کردي ؟ آيا غلام گوش بريده و کور و کر و زشت و کريه ، و بي دست و پا و لال را براي هديه به خدمت سلطان مي بردي ؟ هرگز ، مسئله ي نماز هم که هديه و تقديمي عبد به سلطان واقعي عالم است به همين گونه حساب کن . (1)
در ترک اعمال و آداب مستحب و انجام مکروهات در نماز ، نماز باطل نمي شود ؛ ولي از حسن و کمال و زيادي اجر و پاداش خارج مي شود و به منزله ي ابروها و کماني بودن آنها و مژگان و تناسب خلقت و غير آنهاست که با از دست رفتن بعضي از آنها حسن برطرف مي شود و با از دست رفتن برخي ، کمال حسن از ميان مي رود و آدمي به سبب اين نقص ها ، زشت روي و نامرغوب مي گردد و نماز نيز چنين است . (2)

پي نوشت ها:

1. عرفان اسلامي ، ج 5 ، ص 157 .
2. ر.ک : هزار و يک نکته درباره ي نماز ، ص 291 .

منبع: کتاب دانستني هاي لازم از نماز